Ilyas Halil / Ολόγιομο Φεγγάρι

Ilyas Halil, Altmiş Beş Yil Beklemek Gerek

Πέντε Ποιήματα

Χθες

Άφησες

Ένα χνάρι του προσώπου σου

Στο ολόγιομο φεγγάρι.

Τούτο το πρωινό

Βγήκε κι αυτό

Να σε αποζητάει

Μες στο νερό.

☼

Μην κλαις.

Κοίτα.

Βρέχει στο δρόμο

που σε φίλησα

για πρώτη φορά.

☼

Χθες

Το αγόρι σήκωσε

Της Γκιουνσελί

Την άκρη απ’ το φουστάνι.

Ήμουνα μαζί της.

☼

Κάθε πρωί

Τα τριαντάφυλλά μου

Θέλουν να ποτιστούν

Μόνο με το νερό

Που νίβεις το πρόσωπό σου.

☼

Για να καταλάβει κανείς

Γιατί ένας εξηνταπεντάχρονος

Κάθεται στο μπαλκόνι του

Και κοιτάζει τα πουλιά,

Πρέπει να περιμένει εξήντα πέντα χρονια.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Ο ποιητής Ilyas Halil γεννήθηκε στα Άδανα της Τουρκίας, στα 1930.

Στα γράμματα εμφανίσθηκε στα 1950, με το βιβλίο Hal ve Hayal

και έκτοτε ακολούθησε μια γόνιμη πνευματική πορεία.,

που αναγνωρίστηκε και έξω από τα σύνορα της πατρίδας του.

Συνάντησα τον Ilyas Halil το 2000

στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης ( Παιανία)

κατά την παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου του

Altmiş Beş Yil Beklemek Gerek,

μεταφρασμένου με τίτλο

ΕΞΗΝΤΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΜΟΝΗ

από τον φίλο του ποιητή Δημήτρη Ηλιόπουλο,

που έκανε στην εκδήλωση εκείνη και την παρουσίαση

του Τούρκου ποιητή και του βιβλίου του.
Όπως σημειώνει ο μεταφραστής,

«...τα ποιήματα αυτά με έβαζαν σε έναν κόσμο αληθινό,

με εικόνες, χρώματα, μυρωδιές, ήχους,

ένα πραγματικό πανηγύρι των αισθήσεων...».

Από το βιβλίο αυτό δημοσιεύονται εδώ 5 ποιήματα

σε μετάφραση του Δημήτρη Ηλιόπουλου.

Εικόνα: Ολόγιομο Φεγγάρι, μια ζωγραφιά του βασ. 2005

ερωτικά επιγράμματα

Ρουφίνος

Παρθένος ἀ ργυρόπεζος ἐλού ετο͵ χρύ σεα μαζῶν

χρωτὶ γαλακτοπαγεῖ μῆλα διαινομέ νη·

πυγαὶ δ΄ ἀλλήλαις περιηγέες εἱλίσσοντο͵

ὕ δατος ὑ γροτέ ρῳ χρωτὶ σαλευό μεναι·

τὸν δ΄ ὑ περοιδαί νοντα κατέσκεπε πεπταμένη χεὶρ

οὐχ ὅλον Εὐ ρώταν͵ ἀλλ΄ ὅσον ἠ δύνατο.

Εἰ ς παρθένον λουομένην

παρθένος αργυρόπεζος, μια ζωγραφιά του βασ.

Βασίλης Πολύζος, Portugal Place

Portugal Place

αγαπητοί εν Χριστώ

Θέκλα και Τιμόθεε

σήμερα ο ήλιος είναι μαύρα μπαλώματα

στο πεζοδρόμιο

έξω απ’ το νούμερο πέντε

το κενό της γάτας που ψόφησε

άρα διαγράφεται το κανελί χρώμα

μπροστά μου ένας ρημαγμένος Έλιοτ

κυρτός σαν το κουπί της βάρκας στο νερό

τρία βήματα πριν του ζητήσω αυτόγραφο

έκλασε αθέλητα

γύρισε και με κοίταξε με αμήχανο χαμόγελο

συγγνώμη είπε δεν σας πήρα είδηση

ακονισμένος άνεμος

σέρνεται στο πλακόστρωτο

εκείνες οι μέρες είχαν

περισσότερες βελανιδιές σε διάταξη πάρκου

μεγαλύτερη αναλογία φθινόπωρου

διαβάζαμε ημερολόγια θανάτου

ξαπλωμένοι στο κατάστρωμα

αγοράζαμε βιβλία μαγειρικής και ταξιδιωτικά

αγοράζαμε ενοχές πορνογραφίας στο περίπτερο

απέναντι από το Βασιλικό Κολέγιο

γνωρίζαμε την τέχνη του βαλσαμωτή

στο υπόγειο του Arundel Hotel

θα σερβίρουν απόψε ζαρκάδι τριών αστέρων

24 ουγκιές μερίδα

θα το ξενυχτήσουμε παρέα μ’ ένα νησί

ίσως Αίγινα ίσως Κύπρο

αργότερα θα ’ρθει κι ο ποιητής ενισχυμένος

με ομίχλη Ιρλανδίας και ταμπάσκο

the monk’s delight

ήδη μπορώ να φανταστώ

την απουσία μου

Πηγή: 12+1 μοναχικά ποιήματα

εκδ. Εριφύλη 2005

photo by βασ.: το κανελί χρώμα

Άγγελος Σικελιανός, Το πρωτοβρόχι

Το πρωτοβρόχι

Σκυμμένοι από το παραθύρι…

Kαι του προσώπου μας οι γύροι

η ίδια μας ήτανε ψυχή.

H συννεφιά, χλωμή σα θειάφι,

θάμπωνε αμπέλι και χωράφι·

ο αγέρας μέσ' από τα δέντρα

με κρύφια βούιζε ταραχή·

η χελιδόνα, με τα στήθη,

γοργή, στη χλόη μπρος-πίσω εχύθη·

κι άξαφνα βρόντησε, και λύθη

κρουνός, χορεύοντα η βροχή!

H σκόνη πήρ' ανάερο δρόμο…

K' εμείς, στων ρουθουνιών τον τρόμο,

στη χωματίλα τη βαριά

τα χείλα ανοίξαμε, σα βρύση

τα σπλάχνα νά μπει να ποτίσει

(όλη είχεν η βροχή ραντίσει

τη διψασμένη μας θωριά,

σαν την ελιά και σαν το φλόμο).

κι ο ένας στ' αλλουνού τον ώμο

ρωτάαμε: "T' είναι πόχει σκίσει

τον αέρα μύρο, όμοιο μελίσσι;

Aπ' τον πευκιά το κουκουνάρι,

ο βάρσαμος ή το θυμάρι,η

αφάνα ή η αλυγαριά;"

Kι άχνισα - τόσα ήταν τα μύρα -

άχνισα κ' έγινα όμοια λύρα,

που χάιδευ' η άσωτη πνοή…

Mου γιόμισ' ο ουρανίσκος γλύκα·

κι ως τη ματιά σου ξαναβρήκα,

όλο μου το αίμα ήταν βοή!…

K' έσκυψ' απάνω από τ' αμπέλι

που εσειόνταν σύφυλλο, το μέλι

και τ' άνθι ακέριο να του πιω

·- βαριά τσαμπιά και οι λογισμοί μου,

βάτοι βαθιοί οι ανασασμοί μου -

κι όπως ανάσαινα, απ' τα μύρα

δε μπόρεια να διαλέξω ποιο!

Mα όλα τα μάζεψα, τα πήρα,

και τά 'πια, ωσάν από τη μοίρα

λύπη απροσδόκητη ή χαρά.

Tά 'πια· κι ως σ' άγγιξα τη ζώνη,

το αίμα μου γίνηκεν αηδόνι,

κι ως τα πολύτρεχα νερά!…

Άγγελος Σικελιανός, Το πρωτοβρόχι

Λυρικός Βίος, Τόμος Β΄, Ίκαρος 1968

"του προσώπου μας οι γύροι" μια ζωγραφιά τού βασ.

Ali Ahmad Sa'id-Adonis: Δύο ποιήματα

Η αρχή της συνάντησης

Άντρας και γυναίκα

Συναντιούνται μέσα τους καλαμιά και στεναγμός

συναντιούνται όμβρος και σκόνη

―σωρός τα ερείπια πληθαίνουν γύρω

κι ανάβει η σβησμένη γλώσσα

Ποιος από μας είναι το επόμενο σύννεφο,

ποιος από μας είναι το τεφτέρι της λύπης; ―ρωτάω

όμως τα μάτια σου, μια περιπλάνηση,

το πρόσωπό σου, κωφό στις ερωτήσεις.

Όσο για μένα, είμαι πια το έσχατο της νύχτας, ερωτεύομαι

για ν’ αρχίσω πάλι

και λέω συναντήθηκαν

Άντρας και Γυναίκα

Άντρας και Γυναίκα...

Η αρχή της αλήθειας

Ένα καραβάνι φάνηκε κι έπειτα χάθηκε

Κι έσβησαν πίσω του τα σπίτια:

Ας παραδεχτούμε ότι εμείς πεθαίνουμε.

Σημ.: Ο Αλί Άχμαντ Σαΐντ Ασμπάρ είναι ο σημαντικότερος εν ζωή ποιητής

του αραβικού κόσμου

Η μετάφραση από τα αραβικά είναι της Ελένης Κονδύλη-Μπασούκου

από το βιβλίο «Άδωνης ― Οι αναλογίες και οι αρχές»
εκδ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 2003

Η Ελένη Κονδύλη-Μπασούκου είναι αραβολόγος καθηγήτρια

στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.