Οδός Μαγνήτων '58 / ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!

Οδός Μαγνήτων ’58

7

σήμερα σημαδέψαμε στον τοίχο
τ’ αρχέτυπα σύμβολα
περιστέρι ακροκέραμο φύλλo ελιάς
το λουλακί μιας πόρτας
το ζουζούνισμα της σφήκας
στ’ ανοιχτό σου παράθυρο

κάποιος έπαιζε πρωί πρωί
χαρούμενη ανοιξιάτικη βροχή
στο σαντούρι
έπειτα λύθηκε στο φως
βυθίστηκε στα χρώματα
αναδύθηκε με φτερά στους ώμους

άγγελος περνάει στο δρόμο
ραντίζει βούλες ροζ και πράσινες
στα φουστάνια των κοριτσιών
μυρώνει τα φιογκάκια τους
μα δε μπορεί ν’ αγγίξει
τα αινίγματά τους

είμαστε έτοιμοι
για την οικογενειακή φωτογραφία
περιμένουμε μόνο τη μικρή μας τη Μυρτώ
τη μέλλουσα γιαγιά μας
να κεντήσει ριζοβελονιά το πρώτο της στιχάκι
να προβάρει στον καθρέφτη
το πρώτο της φιλί
να φορέσει τ’ άσπρα σοσόνια της


8

αύριο ξημερώνει επέτειος μνήμης
για τη μυρουδιά του τζακιού στον αέρα
για το χιόνι που έτριζε κάτω απ’ τις γαλότσες
τα μεγάφωνα θα μεταδώσουν
το γενικό βήχα της πόλης
ο ουρανός μας κάπνιζε πολύ
άρπαξε βαρύ κρυολόγημα
τώρα σκίζονται τα σωθικά του
θα του κάνουμε κοφτές βεντούζες
να τραβήξουμε το κακό αίμα
μπορεί και να τον αφήσουμε λίγο να παίξει
με κουρδιστά αλογάκια
όπως συνήθιζε στα παιδικά του χρόνια

Βασίλης Πολύζος
Οδός Μαγνήτων ‘58

άγγελος στο δρόμο
μια ζωγραφιά του Βασίλη Πολύζου 2004

Σημείωση
Το «Οδός Μαγνήτων ’58» είναι το μόνο ποίημα
που κράτησα μέχρι σήμερα εν ζωή από τη δεκαετία του ’60.
Είναι μια σπονδυλωτή σύνθεση από 8 ποιήματα γραμμένα
με φόντο (όχι ηθογραφικό, θέλω να πιστεύω) την πόλη του Βόλου
από τα μαθητικά μου χρόνια. Οι μόνες παρεμβάσεις σε σχέση
με το αρχικό κείμενο είναι το μονοτονικό, η αστιξία και η αλλαγή
του τίτλου (αρχικός τίτλος: μικρές πρωινές ήττες).
Εδώ το έβδομο και το όγδοο κομμάτι αυτής της σύνθεση

Βασίλης Πολύζος, από τα ποιήματα του Στρέφη (1983 - 1986): Πεζοτράγουδο

Πεζοτράγουδο

αφιερώνεται ξανά

Θ’ αφήσω σήμερα τη μερσεντές διακόσια ογδόντα
στο Φίλιππα τον οδηγό
να πάει βόλτα τα παιδιά και την κυρά του.
Τις επισημότητες στο βάθος τις βαριέμαι.

Θα πάρω το κατσαριδάκι. Θα φορέσω
το ξέβαφο μπλουτζίν, πουκάμισο μπαμπακερό, τα μοκασίνια
κι ένα ατημέλητο φουλάρι στο λαιμό. Έτσι θα νιώσω
σχεδόν τηνέιτζερ, σχεδόν επαναστάτης.

Απ’ τα Εξάρχεια θα περάσω. Θα κορνάρω
έξω από τα παλιά τα στέκια.
Για να με δούν οι σύντροφοι να καταλάβουν
πως μ’ αδικούν σα λένε ότι τάχα έχω αλλάξει.
.

(Αργότερα μπορεί και να βρεθώ στου Απότσου ή στου Ορφανίδη
να κουβεντιάσω λίγο Μάρξ, λίγο Αλτουσσέρ
με δυο παλιόφιλους απ’ το Παρίσι που όλο αυτά σκαλίζουν।)

.
Το βράδυ βέβαια θα πλήξω στον Αστέρα.

Ή στη δεξίωση του μόδιστρου στην Κηφισιά.
Σ’ ένα απ’ τα δυο θα πάω δε γίνεται αλλιώς.
Κι ας μη μιλάμε τώρα
για την κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας.
Τέτοια κλισέ τα ’χω από χρόνια ξεπεράσει.

Πεζοτράγουδο, ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου.

Δημοσιεύτηκε στο μηνιαίο έντυπο «ο στρέφης», τχ 3, Μάρτης 1983

Περιλήφθηκε στο βιβλίο Επίλογοι και άλλα Κεκραγάρια

του Βασίλη Πολύζου
που εκδόθηκε από το Ιδεόγραμμα-Εριφύλη στα 1999

Βασίλης Πολύζος, 3 αδόκητες παρεκκλίσεις

3 αδόκητες παρεκκλίσεις
επιόντος  24ώρου

 1 π.μ.
το νερό θυμάται τους παλιούς δρόμους
το νερό δεν ξεγελιέται
το νερό δεν ταπεινώνεται
το νερό εκδικείται
και ιδού τέτοια ώρα
κατεβαίνω στη θάλασσα απόβλητος
δια μέσου αγωγού ομβρίων

 5 π.μ.
umbra silvarum
στο δάσος βλέπω τις γυναίκες
με τα κομψά θηρευτικά σκυλιά
τη σύλβια την έμιλι τη βιργινία
ίσως είναι αποκυήματα επιθυμίας
όπως οι αρτέμιδες της πασαρέλας
τα υδρόβια πουλιά
οι νεροκαστανιές
η κίτρινη ίριδα των βάλτων

 8 π.μ.
εδώ είναι ο μικρός τυμπανιστής
θα μας παίξει με το μικρό τύμπανό του
ρα πα παμ παμ 
ρα πα παμ παμ 
ρα πα παμ παμ 
στείλτε το καλοσυνάτο
εξ εθίμου
χαμόγελό σας!


3 αδόκητες παρεκκλίσεις
επιόντος 24'ωρου
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου
© 24.12.2012

νεροκαστανιές
μια ζωγραφιά του Βασίλη Πολύζου 2005

η γουλβερίνα του νοέμβρη κατά τον τρόπον ουσάκ

     η γουλβερίνα του νοέμβρη

κατά τον τρόπον ουσάκ

του Βασίλη Πολύζου

η γουλβερίνα
οι χάντρες των ματιών της
ζωγραφισμένες με δυνατό κάρβουνο
το σώμα της
καμπύλες δίχως δισταγμό
ένα σκουροπράσινο φύκι
ένθετο στο δεξί της μπράτσο
η θάλασσα παγιδευμένη
στους μηρούς της
με προσκαλεί
στην τελετή ανάρρησης
του φεγγαριού της

δεν ξέρω ψιθυρίζει
τα ονόματα των αστεριών
εκτός απ’ τη μικρή άρκτο
που ξεμάτωσε στα κοφτερά δοντάκια μου

μα ξέρω αυτούς τους μεσονύχτιους στεναγμούς
στις ράχες των κυμάτων
μαντεύω αυτό το ολόμαυρο σκυλί
στην αμμουδιά μου
με ολόκληρο το γαλαξία
δεμένο στην ουρά του

 η γουλβερίνα κρατάει
το σκοτεινό της ωροσκόπιο
στο σημείο ουσάκ της παρθενιάς της

ρύαξ μέλιτος;
ποταμός;
ύμνος εκ στόματος
νηπίων και θηλαζόντων;

η γουλβερίνα του νοέμβρη
κατά τον τρόπον ουσάκ
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου ©2011

November Wolverine
μετείκασμα του Βασίλη Πολύζου 2012

Victoria / The Painters of Leicester Square 1997

VICTORIA


όχι τους δρόμους που βαδίσαμε
μα τη νοσταλγία της κίνησης
όχι τη θάλασσα
μα ένα χαμόγελο απλωμένο

πάνω στα νερά

όχι το ταξίδι
μα τα δέντρα που χόρευαν
προτού να φτάσει το τρένο στο σταθμό
ένα ποίημα espresso στο φλιτζάνι
και το άρωμα της μικρής σερβιτόρας
απ’ το Αζερμπαϊτζάν

αυτά θα κρατήσω στο τέλος

τ’ απαραίτητα


Βασίλης Πολύζος
Victoria
Κρεολή Σελήνη
ΑΠΟΠΕΙΡΑ 2010

The Painters of Leicester Square
μια ζωγραφιά του Βασίλη Πολύζου
1997 

η γουλβερίνα

η γουλβερίνα
του Βασίλη Πολύζου

ξύπνησε με τον πρωινό τσιγαρόβηχα
των περιστεριών
ψελλίζοντας θολά φωνήματα
του περασμένου έρωτα

σκέφτηκε
σήμερα να βγάλω βόλτα τον ήλιο
χωρίς περιλαίμιο
ξεκούμπωτο στήθος
ανοιχτά ρουθούνια
να μπαίνει ελεύθερα το κόκκινο
του σφυγμού της

ήξερε βέβαια
πως όλοι οι δρόμοι ήταν κλειστοί
όρθρου βαθέος
το κορμί της δινόταν
μόνο σε μικρές πυκνές γλώσσες
ή σε κύβους από σκοτάδι
όπως την πρώτη φορά
και ξανά
στον τοίχο της αποθήκης

αργότερα πέρασαν τα παιδιά
τραβώντας για το σχολείο
και πιο πίσω
η γυμνή γουλβερίνα
κρατώντας μικρό καλάθι
με κεράσια

η γουλβερίνα
©Βασίλης Πολύζος 13.8.2011

Wolverine
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου 2012

Βασίλης Πολύζος, indigo

      indigo

                      Στην Άννα Μ.

κρατώντας τό γαλάζιο στον ώμο της με χρυσή πόρπη
σέρνει απαλά τις πτυχώσεις της θάλασσας
ως την άκρη του κήπου

(στη σκέψη μου μια υπόσχεση ανεκπλήρωτη
για κίτρινα τριαντάφυλλα)

ώρες ώρες το καλοκαίρι βάραινε αβάσταχτα
στα διψασμένα δέντρα κι οι μικρές προδοσίες των φιλιών
στα χείλη μας

(στην τελετή του γάμου της εφτά παγώνια σκαλισμένα
σε μπλέ κρύσταλλο σήκωναν την ουρά τού νυφικού της)

είναι τόσο ανυπόμονη η μέρα, λέει, τόσο αβάσταχτο
το καλοκαίρι στον κήπο, τα μάτια σου μια υπόσχεση
ανεκπλήρωτη κι εκεί στο βάθος τα γλαυκά νησιά
πιασμένα στην απόχη του έρωτα

(το άρωμά της βαθυκύανο σαν το βελούδο
μιας σιαμέζας γάτας αυτή την ώρα που βουλιάζει
ο ήλιος στη σιωπή του λύνοντας τα κρόσσια
των κυμάτων)

υπάρχουν, είπε, κίτρινα τριαντάφυλλα σε κάθε
σταυροδρόμι, το φόρεμά μου έχει επάνω του
όλες τις πούλιες ως τον Ινδικό Ωκεανό,
στις πλάτες μας θα ψιθυρίζει η άμμος κάθε νύχτα

(μια γυναίκα μια στιγμή ζητώντας να ρίξω βότκα
στο ποτήρι της)

indigo 
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου,
Ηλιακό Ποδήλατο, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2003

indigo
μια ζωγραφιά του Βασίλη Πολύζου 2008

μπούφου εγκώμιον

μπούφου εγκώμιον

να σημειώσουμε

η πόλη μας είχε περάσει

μια νύχτα ανήσυχη

με βιαστικές εκσπερματώσεις

και με τους κατηχούμενους στον πρόναο

να φραγγελώνουν τις φαντασιώσεις τους

κάτω από λιπαρά καντήλια

ψελλίζοντας θάλαττα θάλαττα

στη ροδοδάχτυλη αυγή

ίσως θα ’ταν καλύτερη

μια σύναξη μονήρης

πίσω από τις κουρτίνες του ο καθένας

αφήνοντας τους ίσκιους μας

να σκιαμαχούν ελεύθεροι στο δρόμο

μικραίνοντας ή/και μακραίνοντας

κατά πώς βάδιζε ο ήλιος

όμως μας τρόμαξε

πρωί πρωί το μήνυμα στο κινητό

ουαί υμίν

για τους κοιμώμενους τις κυριακές

και τις δεσποτικές γιορτές

έτσι λοιπόν πανστρατιά

ανήμερα της απτέρου νίκης

στήσαμε στην κολώνα της πλατείας

το πουλί που το λέγαμε μπούφο

αν και πολλοί λατινιστές επέμεναν

να το φωνάζουν bubo bubo

μπούφου εγκώμιον

από τα ποιήματα

Επιστροφή στη Διζιλάνδη

©Βασίλης Πολύζος 2003-2004

εικόνα

bubo bubo

(Αιμιλίου Πτηνολόγιον)

Βασίλης Πολύζος, νοσταλγία

                                 νοσταλγία
                            θυμάσαι το φθινόπωρο
                            να κουβαλάει
                            μια σάκα σχολική
                            στην πλάτη του·
                            και τις πάπιες στη λίμνη
                            να διαβάζουν γαλάζια γεωμετρία;

νοσταλγία
©Βασίλης Πολύζος 20.7.2003

εκ νέου
μια ζωγραφιά του Βασίλη Πολύζου
2004

άγγελος

      άγγελος

     τόσο μελάνι στον αγέρα

     κι όμως κατέβαινε συχνά στον κήπο μας

     ντυμένη στα λευκά

     κι άναβε με την άκρη των χειλιών της

     έναν έναν τους σβησμένους κρίνους

Βασίλης Πολύζος
Ηλιακό Ποδήλατο, άγγελος

άγγελος
μετείκασμα του Βασίλη Πολύζου 2012 

Βασίλης Πολύζος, "'ηταν άλλοι καιροί" / Ηχώ

…………………………………………..
ήταν άλλοι καιροί

κλεισμένοι σε χρησμούς που δεν αλήθεψαν

σε λόγια που τα πήρε η Ηχώ και τα γύρισε ανάποδα

κάθε που σήμαινε όρθρος ή εσπερινός

απ’ το Κωδωνοστάσιο της Αγίας Φωτεινής

ψιχάλιζε άχνη ασημιού στους ελαιώνες της Άνω Γατζέας

κι η θάλασσα φορώντας τα γλαυκά της με ταξίδευε

τοίχο με τοίχο ως το Τρίκερι

κι ως τη Βαρειά κι ως την Καπερναούμ

παράλιον πόλιν της Τιβεριάδος

κι απέναντί μου ίδιο γαλάζιο η Νεκρά Θάλασσα

μ’ ένα μικρό καΐκι κλειδωμένο στη σιωπή της

στην κουπαστή πέντε φιγούρες ξέμειναν

ακίνητες στο αεί

δείχνοντας ώρα δώδεκα

η όστρια έφαγε το μέσα του προσώπου τους

άφησε μόνο το περίγραμμα μιας ικεσίας

και τις τρεμουλιαστές σκιές μες στο νερό

που μόλις τις αγγίξεις με το βλέμμα χάνονται

τους ξέρω, λες, πετούσαμε μαζί

πριν κάψει ο ήλιος τα φτερά τους

τη μέρα του Ευαγγελισμού χαμογελούν ακόμη ανέμελα

στη σχολική φωτογραφία

μα έχω ξεχάσει πια τα ονόματά τους

ίσως γιατί τα ξέχασαν κι αυτοί

στο πλήρωμα του χρόνου

οι μνήμες είναι ασήκωτες

είπε ο πορθμέας στρίβοντας τσιγάρο

θα μου βούλιαζαν τη σκαμπαβία

ήταν άλλοι καιροί που ανοίγαμε το μουσαφίρ-οντά

στα χελιδόνια

και το πρωί στρώναμε χρώματα

στο αλφαβητάρι του ήλιου συλλαβίζοντας

αγιόκλημα και μέντα κι άγριο γιασεμί

και δυοσμαρίνι στα βυζιά των κοριτσιών

μέρα Απριλιού κινήσαμε
για την αντίπερα επιφάνεια των παραμυθιών

σφραγίζοντας στη μεσαυλή

τη βρύση με τ’ αθάνατο νερό

χάθηκαν τ’ αρχοντόσπιτα πάνω στο λόφο

που διαπέρασε ξιφήρης ο ήλιος μυριάκις

οι πέτρες οι πελεκητές έριξαν τις φολίδες τους

τα κεραμίδια ζάρωσαν στον αέρα

τα σπιτόφιδα πήραν το δρόμο της γουστέρας

πίσω απ’ τα σταροχώραφα 

θ’ αφήσω, είπες, μόνο έναν βραδινό φεγγίτη

για την κουκουβάγια

και για το γυρισμό θα ιστορήσω

ανέσπερα σημάδια στον ορίζοντα

κατά τη Δύση έναν μικρό ακτινωτό τροχό

κι απάνω του το χρόνο καθ’ ομοίωσιν παιδός

με δυο καρφιά στα χέρια κι άλλα δυο στα πόδια

και κατά την Ανατολή έναν μπαξέ

με χλωροφορμισμένους κατιφέδες

έμαθα τέχνες μαγικές τρίβοντας στο γουδί

φύλλα ροδιάς και κρόκο αυγού

κι απ’ τα πλοκάμια της νυχτός λουλάκι

και τώρα ξέρω να διαβάζω το ρολόι των δέντρων

και τα ανεξίτηλα όστρακα στ’ αρχεία των βράχων

και τα βότσαλα μόλις τα βρέξω σε θαλασσινό νερό

κι όταν χτυπήσω παλαμάκια τρεις φορές

ανοίγει ο ουρανός σαν άρραφος χιτώνας

από πάνω έως κάτω 

μια απέραντη τοιχογραφία γραμμένη σε ειλητάριο φλογός

την ώρα του μεσημεριού
………………………………………………

Βασίλης Πολύζος
δέος ίσχετε μηδέν όσ’ αυδώ
το Ζ΄άσμα (απόσπασμα)
από το βιβλίο
αναμνήσεις προκάτ άνοιξης
εκδ. ΑΠΟΠΕΙΡΑ 2006
Ηχώ
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου 2012.

ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ !

Quid?

Βασίλης Πολύζος
απογειώνοντας πεταλούδες
μ’ ένα ελαφρό φύσημα

hőr! das Glockenspiel!

στο κάτω κάτω άλλοι πέθαναν
εμείς είμαστε ακόμη ζωντανοί
και επιπλέον
μας έχουν λησμονήσει κι οι παλιές φωτογραφίες μας
είμαστε συνεπώς ελεύθεροι να γράφουμε
μικρές μπαλάντες
στον αμφιβληστροειδή των λουλουδιών

βεβαίως ουδέν το μεμπτόν
να μη μπορείς να ξεχωρίσεις
Κινέζο από Κινέζο
παρά τα συνεχή ταξίδια σου
ανάμεσα σε κίτρινα δέντρα
και σε λασπώδεις ορυζώνες
κι άλλοτε πάλι με κοθόρνους
στις λυκοποριές της Αλβανίας

quid?
quid?
quid?

τώρα που εξέλιπαν
τα παλαιά επαγγέλματα
π.χ. οι τροβαδούροι
οι ραψωδοί
οι έφιπποι ποιητές?

θα ανακληθούν οι βησιγότθοι
για την παρέλαση
στη Λεωφόρο Δεδομένων
κάτω από τις αψίδες των θριάμβων?

πάντως
και για τους τεθνεώτες έχει ειπωθεί
ότι τα μαλλιά τους μεγαλώνουν
μια ζωή εν τάφω
πλην του δικαστού
που ενταφιάστηκε φορώντας την περούκα του
τιμής ένεκεν

Βασίλης Πολύζος
απογειώνοντας πεταλούδες μ΄ ένα ελαφρό φύσημα
Ηλιακό Ποδήλατο, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2003

Quid?
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου, 2012

Βασίλης Πολύζος: σπαράγματα / τα κορίτσια της ροζ πλατείας

σπαράγματα

ο πατέρας μου ήταν ποιητής
ομολόγησε ανακρινόμενος ο άθλιος Ταρκόφσκης
χελιδόνια ψαλίδιζαν τον ουρανό μου

έρχονται μακρινές φωνές
είναι τα κορίτσια της ροζ πλατείας
οι μικρές τυμπανίστριες
βαδίζουν σε δυο ατέρμονες σειρές
κρατάνε στην κοιλιά τους έμβρυα
χρωματιστά με βάμμα ιωδίου

έρχονται φωνές
με νοσταλγία πεύκου
με χρώματα βαθιάς θαλάσσης

στο λιμάνι φορτώνουν σε παλέτες
σαπούνι Μασσαλίας
την όλη διαδικασία επιβλέπει
Αιμίλιος ο Εκτελωνιστής
πλήρης διασαφήσεων
κινείται κατά μήκος δύο Λισαβώνων
κι ενός Λονδίνου
και κάθε Τρίτη
Ρώμη-Μαδρίτη

έρχονται φωνές γεμάτες στάχτη
αν ζήσουν τα ορφανά ως το καλοκαίρι
θα τα φιλοξενήσουμε στην κατασκήνωση
τι καλά τι καλά
στ’ αρχαία Τρίκαλα

έρχονται κραυγές

 

ο πατέρας μου
ομολόγησε ανακρινόμενη η δεσποινίς Συλβία Πλαθ
ήταν ο κυρ Διαμαντής λαϊκός φωτογράφος και φιλοναζί
χρημάτισε επίσης σαρωθροποιός και νεωκόρος
-και στά στερνά του κηροπλάστης-
χάθηκε μέσα σ’ ένα ξύλινο κουτί γεμάτο μέλισσες

Βασίλης Πολύζος
σπαράγματα
ένα ποίημα από το βιβλίο
μια δεύτερη ανάγνωση του ποιητή Κ*
και άλλα αμφίδρομα
εκδ. ΑΠΟΠΕΙΡΑ 2008

τα κορίτσια της ροζ πλατείας
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου 2012 

ΚΡΕΟΛΗ ΣΕΛΗΝΗ: Κρίστα Μπελ

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΤΑ ΜΠΕΛ

η θάλασσα χανόταν πέρα από τα μάτια μας
σκεπασμένη με λιγνά πουλιά
με λιγνά τραγούδια
με ομπρέλες γιορτινές που ταξίδευαν
κόντρα σε κιμωλία απόκρημνη

κι όμως απλώναμε τα χέρια να την αγκαλιάσουμε
μέσα από το παράθυρο

Η ΚΡΙΣΤΑ ΜΠΕΛ ΣΤΗ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑ

μου αρέσουν είπε η Κρίστα Μπελ
αυτά τα κρυστάλλινα αιλουροειδή στο ακρωτήρι
και το λευκό τρενάκι
που φτερουγίζει γύρω γύρω στη σοφίτα μας

όταν γυρίσουμε είπε η Κρίστα Μπελ
θα σου κεντήσω ίδια τραγούδια
στο πρωινό αεράκι
κι ο ήλιος σκάζοντας στη ράχη του βιτρό
θα φέρνει στο κρεβάτι μας
σε δίσκο ολόχρυσο
καφέ και φρέσκα κρουασάν

Αιμίλιος και Κρίστα Μπελ
Η Κρίστα Μπελ στη Νορμανδία
2 ποιήματα του Βασίλη Πολύζου
από την Κρεολή Σελήνη
εκδ. Εριφύλη 2010

η Κρισταμπέλ στη Σέριφο
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου 2012

Μυρτώ

                    ΜΥΡΤΩ

    άγουρα αστέρια φώλιαζαν

    στ’ αγκάθια της βατομουριάς

    έστειλα τη Μυρτώ να τα μαζέψει

    τα ’φερε μες στη χούφτα της

    φυσώντας τα ελαφρά

    για να μη σβήσουν

ΜΥΡΤΩ
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου
από την Κρεολή Σελήνη
εκδ. Απόπειρα 2010

ΜΥΡΤΩ  πορτρέτο σε λάδι
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου
2011 

Βασίλης Πολύζος, Ezra

Ezra
                        μνησθείημεν

αγάλματα λιμνάζοντα
σε κόγχες σκιερές
τα περιστέρια
μέσα στο λευκό τους
άσπιλα
βαριά σαν πέτρες

α! το καταμεσήμερο
αυτό
που πληκτρολόγησα
στο έρημο παλάτι
ακολουθώντας βήμα βήμα
τον Dante σε αντίστροφη πορεία

παράδεισος
κάθαρση
κόλαση

κι επέκεινα?

το περιστύλιο
καταμεσής ο αργαλειός
κι η στείρα υφάντρα

η Εκάτη

η Εσχάτη

Ezra
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου
© 5.11.2012

Ezra
μετείκασμα του Βασίλη Πολύζου
2012

Κρεολή Σελήνη, Mutus et Surdus

    MUTUS ET SURDUS

                                                    αφιέρωση

ποιος θα μεταφράσει τα πουλιά

στη γλώσσα των μογιλάλων

ποιος θα περάσει το δαχτυλίδι του Μάρτη     
στη μέση της σφήκας

η τέχνη μακρά

ο δε βίος βραχύς

θυμόμαστε μόνο τις μέρες

που η Λίβια έπαιζε με τον ήλιο

στο λόφο τον παλατίνο

Βασίλης Πολύζος
MUTUS ET SURDUS
ένα ποίημα από την Κρεολή Σελήνη
εκδ. ΑΠΟΠΕΙΡΑ 2010

η Λίβια έπαιζε με τον ήλιο...
εικαστικό του Βασίλη Πολύζου
2012                                                    

     

Το ταξίδι του Αιμίλιου, ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

         ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ! ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

είναι ώρα να ξεγίνουν όσα δεν έγιναν

να ξεχάσουμε αυτά που δεν είπαμε

ν’ απαντήσουμε σ’ όσα δε ρωτήσαμε

να θερίσουμε αυτά που δε σπείραμε

ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ! ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

είναι ώρα να κλείσουμε το μαγαζί

ν’ αφήσουμε τις μπίρες μας μισοπιωμένες

ν’ αδειάσουμε τη γυάλα με τα χρυσόψαρα

ν’ απογράψουμε τα κάτουρα στο πριονίδι

ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ! ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

να σπρώξουμε τους ναυαγούς έεεόπ έεεόπ στο κύμα

να βγάλουμε ένα άλογο απ’ το συρτάρι

να πάμε βόλτα στο δάσος με τις κούκλες

να δεηθούμε υπέρ πλεόντων και οδοιπορούντων

ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ! ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!

είναι ώρα να πούμε σουσάμι άνοιξε

είναι ώρα ν’αρχίσει η νυχτωδία

να υψώσουμε τα μάτια μας προς το φεγγάρι

να χαρούμε τ’ αλυχτήματα των σκύμνων

GOEDENAVOND GENTLEMEN!

TONITE THE CHILDPORNOCOLLECTION

ΕΙΝΑΙ ΩΡΑ!
ένα ποίημα του Βασίλη Πολύζου
από Το ταξίδι του Αιμίλιου στην ΄Ερημη Χώρα
εκδ. ΕΡΙΦΥΛΗ 2008

Goedenavond, Gentlemen!
φωτο.: Βασίλης Πολύζος
The London Zoo

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ (1)

Κώστας Κρεμμύδας: «Βασίλης Πολύζος:
Αυτό που βλέπουμε ήταν πάντα παρελθόν»


Η ομιλία-εισήγηση του Κώστα Κρεμμύδα,
ποιητή και εκδότη του περιοδικούΜανδραγόρας,
για την ποίηση του Βασίλη Πολύζου.

Από τα Πρακτικά του 29. Συμποσίου Ποίησης
(2-5 Ιουλίου 2009) με θέμα
Το μοντέρνο στην ποίηση, που κυκλοφόρησαν (2010)
και σε βιβλίο από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.

Αναδημοσίευση από την ιστοσελιδα των εκδόσεων ΑΠΟΠΕΙΡΑ,
(apopeirates.blogspot.gr), της 1 Ιουνίου 2010, μαζί με
τα σχόλια και το κριτικό σημείωμα του σκηνοθέτη
Μηνά Ταταλίδη, που αναρτήθηκαν εκεί.


ΚΩΣΤΑΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ

δεν ήταν βέβαια
η τυχερή μου μέρα
αφού παρέπλευσα αβλαβής
τον ανεμόεντα κάβο-Έλιοτ
να στήσω τις πατούσες μου εκατέρωθεν
της μεσημβρίας Γκρήνουιτς
να πάρω πιστοποιητικό
ελεύθερης ναυσιπλοΐας
(«zebra crossing», από τη συλλογή Μια δεύτερη ανάγνωση του ποιητή Κ* και άλλα αμφίδρομα, Απόπειρα, Μάρτιος 2008)
 
Ο Βασίλης Πολύζος σπούδασε Νοµικά και Πολιτικές και Οικονοµικές Επιστήµες. Δικηγορεί στην Αθήνα. Είναι µέλος της International Bar Association και του Human Rights Institute (Λονδίνο). Διετέλεσε επιµελητής ύλης και παρουσιαστής της τηλεοπτικής εκποµπής «Ελλάδα δεν είναι µόνο η Αθήνα» (ΕΡΤ-1, 1985–87). Συνεργάστηκε ως υπεύθυνος πολιτιστικού τοµέα στο ραδιοφωνικό σταθµό «Δίαυλος 10» (1987–88). Ήταν επίσης αρχισυντάκτης του περιοδικού Τα Αγροτικά (1983–87), διευθυντής της περιοδικής επιστηµονικής έκδοσης Αγροτικά Θέµατα (1984–85), εκδότης και διευθυντής του µηνιαίου εντύπου Ο Στρέφης (1982–86). Έχει δημοσιεύσει επτά ποιητικές συλλογές και αναρτά με ταχύτητα ποιήματά του στο ιστολόγιο emiliusx.blogspot.

Βιάζομαι να συνοψίσω γρήγορα με κίνδυνο να παραλείψω σημαντικά από όσα πολλά διεκπεραιώνονται ποιητικά στα ορατόρια/moratoria των βιβλίων του Βασίλη Πολύζου, αλλά και μέσω του blogger Αιμίλιου, ενός φιλοπαίγμονος και πολυπράγμονος alter ego του ποιητή Βασίλη Πολύζου. Ο τίτλος που προτάσσω, το ποιητικό απόσπασμα με το σύμβολο του αστεροσκοπείου Γκρίνουιτς/σήμα κατατεθέν της Αγγλίας, προφανώς ο Έλιοτ, η αμφίδρομη τεχνική που θέλει τον Πολύζο να κινείται άλλοτε ανάμεσα σε αναλυτικές επεξηγήσεις, σε λεπτομερείς χρονολογήσεις ποιημάτων, ή σε διαλογική και ηχητική σύνδεση ενίοτε αγγλικής και ελληνικής γλώσσας (Αν θέλεις να παίζεις/ push up the daisies), αλλά πάντοτε σε αυστηρώς αριθμημένα, σχεδόν α-χειροποίητα ποιητικά ανάτυπα, σε χαρτιά ξεχωριστού ειδικού/αισθητικού βάρους: «τυπωμένο σε χαρτί σαμουά/ μύριζε μοσκοσάπουνο ερμής/ πολυκαιρισμένο/ ένα μαγαζί σε δρόμο επαρχιακό/ όπου άνθιζαν οι μασχάλες της Αντωνίας/ με τα ρολά κατεβασμένα/ με τις σακούλες των ματιών γεμάτες/ εδώδιμα και αποικιακά/ αυτό που βλέπουμε ήταν πάντα παρελθόν», ερμηνεύουν ή αποκαλύπτουν τα εργαλεία της ποίησής του. Μαζί και η απαραίτητη διευκρίνιση: «οι λέξεις που σου δόθηκαν/ ήταν ήδη μαραμένες/ κι όμως μου αρέσει άσκοπα/ να τις ανακατεύω» που μπορεί να αξιοποιηθεί ως αυτοσαρκασμός, καυστικό (συνήθως κριτικό και ενίοτε επι-κριτικό χιούμορ), ειρωνεία, ενδόμυχος φόβος αλλά γιατί όχι και γλωσσικό-διανοητικό παιχνίδι του δημιουργού που βιάζεται να εισπράξει την εναντίωση του αναγνώστη, άρα τη δικαίωση. Άλλωστε στην ποίηση του Πολύζου υπάρχει άπλετος ζωτικός χώρος για παρερμηνεία, ερμηνεία, κατανόηση, συμμετοχή και αναζήτηση. Σαφέστατα είναι ένας από τους πλέον διαλεκτικούς ποιητές, αφού επιδιώκει να διαβάζει/να προεκτείνει το υπόλοιπο, το άλλο μισό της ποιητικής του σύλληψης, με τον απέναντί του συμμέτοχο.

Μένω με την απορία του «Αιμίλιος», για τον οποίο υποστηρίζεται βασίμως ότι ήταν ο πρωταγωνιστής στην ποιητική συλλογήDizziland (Εριφύλη, 2001) και εφευρέτης του Ηλιακού ποδηλάτου(Μεταίχμιο 2003). Διατηρώ τη βεβαιότητα της επίδρασης Έλιοτ, και δευτερευόντως Πάουντ, αλλά και της καλλιτεχνικής τους συνύπαρξης που εξακολουθεί να αξιοποιείται από τον Β. Π. Και τα τρία πρόσωπα (Αιμίλιος, Έλιοτ, Πάουντ) συνυπάρχουν στην πρόσφατη συλλογή του Το ταξίδι του Αιμίλιου στην Έρημη Χώρα(εκδ. Εριφύλη, Μάιος 2008). Υποθέτω πως ο ποιητής Κ* της δεύτερης ανάγνωσης στην ομότιτλη συλλογή (Απόπειρα, Μάρτιος 2008) είναι ένας εκ των Κωνσταντίνου Καβάφη και Κώστα Καρυωτάκη που κατά καιρούς συνομιλούν με την ποίηση του Πολύζου. Συμπεραίνω, από τη σημείωση «γωνία Κίμωνος κι Ερμού… Βόλος παιδικός», ως περιβάλλον αρχικής διαμόρφωσης του λόγου του, τον Βόλο. Παραθέτω απόσπασμα από το πρώτο ποίημα με τίτλο «μποτίλια στο πέλαγο?» της συλλογήςΑναμνήσεις προκάτ άνοιξης (Απόπειρα, 2006), με τη βεβαιότητα αυτοβιογραφικών αναφορών: «ο πόλεμος είχε κριθεί στο διπλανό τραπέζι/ πριν από το ξημέρωμα και δεν το πήρα είδηση/ να γραφτώ στον κατάλογο για τα λάφυρα// κι αργότερα με το πρώτο φύσημα του αγέρα/ πέταξαν οι λέξεις απ’ το ανοιχτό βιβλίο/ έπεα πτερόεντα// στ’ αθώα μας χρόνια ήταν αίθριος ο ήχος τους στ’ αυτί/ κι η γεύση του στη γλώσσα μας καβουρντισμένη ζάχαρη//κι όταν ιριδίζαμε ανάλαφρα στο φως/ γέμιζαν ασημένιες φυσαλίδες/ οι παρτιτούρες των κορυδαλλών/ πρωί πρωί γωνία Κίμωνος κι Ερμού […]». Κατά τα λοιπά ένα πλήθος στοιχείων παρεμβάλλονται μεταξύ αναγνώστη και δημιουργού αποκαλύπτοντας όχι επίδειξη αλλά ανάγκη πολλαπλών αναφορών, αναγνωσμάτων, επιρροών (σταματώ εδώ με την κατάχρηση των γενικών). Το 11ο ποίημα από τη συλλογήΜια δεύτερη ανάγνωση του ποιητή Κ* παραμένει ένας ονομαστικός κατάλογος/προσκλητήριο καλλιτεχνικής συνομιλίας όπως αυτή αποκρυπτογραφείται μέσα στο σώμα της ποίησής του: «εις το όνομα/ Φραγκίσκου Kafka Μπερτόλδου Brecht, Φρειδερίκου Hebbel, Φρίντας Kahlo, Σωτηρίου Dali, Φρειδερίκου Hölderlin, Dylan Thomas,[…] Παύλου, Κωστή Παλαμά, Σαλμάνου Rushdi, Γιώργου Σεφέρη, Ιωάννου Χρυσοστόμου […] Θωμά Stearns Eliot, Γουλιέλμου Shakespeare, δεσμευόμενος «Να ξεπληρώσει με τόκο αβάσταχτο/ ταξίδια που δανείστηκε από παρελθόντες ποιητές». Να συνεκτιμηθεί η χαρτογράφηση της εποχής μας εν μέσω ραδιούργων executives managers, η παράπλευρη παιδοκτονία (ή πατροκτονία;), ο βαρυπάτης αστυνομικός που «θα μοιράζει κλήσεις στα παιδιά του σαββατόβραδου/ που μόνο αυτά διαβάζουν/ τις αλληγορίες των ποδηλάτων» (συνειρμός δικός μου με Εμπειρίκο στον ορισμό της ποίησης ως ανάπτυξης στίλβοντος ποδηλάτου). Τέλος ο στίχος «βγάζοντας απ’ την τσέπη του γιλέκου του/ μια ψόφια κίχλη» μας παραπέμπει στον Σεφέρη, όπως και ο επόμενος, «ο ελπήνωρ-με-το-χάρισμα-του-καναρινιού», που θα πρότεινα να διαβαστεί σε αντιστοιχία με τον «Στρατή Θαλασσινό ανάμεσα στους αγάπανθους», από το Ημερολόγιο καταστρώματος Β΄: «Κι οι σύντροφοι μένουν στα παλάτια της Κίρκης·/ ακριβέ μου Ελπήνωρ! Ηλίθιε, φτωχέ μου Ελπήνωρ!», αλλά και τους αντίστοιχους από τη Συλλογή, Ι του Τάκη Σινόπουλου: «Ήταν αυτός ο Eλπήνωρ πράγματι στα μαύρα κυπαρίσσια/ τυφλός από τον ήλιο και τους στοχασμούς/ σκαλίζοντας την άμμο μ’ ακρωτηριασμένα δάχτυλα./ Kαι τότε τον εφώναξα με μια χαρούμενη φωνή: Eλπήνορα/ Eλπήνορα πώς βρέθηκες ξάφνου σ’ αυτή τη χώρα;» Και ο Πολύζος σπεύδει να ιστορήσει τη συνέχεια στο δεύτερο μέρος της τρίτης ποιητικής ενότητας υπό τον τίτλο «Variazioni» (Παραλλαγές), στο ποίημά του «karaoke club»: «μια νύχτα μόνο μου χάρισε /η Κίρκη στο Graben/ ένα υστερόγραφο φεγγαριού/ στην έρημη φωλιά της αλεπούς/ χαμόγελο ολοκόκκινο/ πίσω από το ριπίδι των δαχτύλων/ στη μέση της σφιχτό ένα ασημένιο φίδι […]


Το φθινόπωρο του 1984 έχοντας την ευθύνη σύνταξης του μηνιαίου περιοδικού Τα Αγροτικά, ζήτησε συνεργασία από τον Ευγένιο Σπαθάρη προτείνοντας ως κεντρικό θέμα «Τα Αγροτικά του Καραγκιόζη», από όπου προέκυψε το ποίημα-διάλογος Πολύζου-Σπαθάρη «Ανάκριση του Καραγκιόζη». Καταγραφή-συμπύκνωση της προοδευτικής κοινωνικοπολιτικής προέλευσης του περίφημου λαϊκού ήρωα:

Όνομα Πατρός: Ξελιγωμένος
Όνομα Μητρός: Πεινασμένη
Το γένος: Λορδοκομείου
Τόπος γεννήσεως: Στη γωνιά στο τζάκι
Επάγγελμα: Χασομέρης
Μπόι: Πρώτο μέγεθος στάμνας ή κιούπι
Σχήμα προσώπου: Τυροτρίφτης
Χρώμα οφθαλμών: Γλαρά
Σχήμα μύτης: Μελιτζάνα αργίτικια
Πλάτη: Καταπιεζόμενη καμπούρα
Οικογενειακή κατάσταση: Τέσσερις κι ο κούκος
Χόμπι: Ξυπόλητος
Προτίμηση φαγητού: Φασόλια
Ακίνητη ιδιοκτησία: Αέρας κοπανιστός
Τεκμήρια: Αγροτικά των εφοπλιστών
Πήγες φαντάρος; Πως, στη Μακρόνησο
Σου αρέσει το Ροκ; Όταν με δέρνουν, το παραχορεύω

Το αναφέρω ως απλό δείγμα μιας άλλης διάστασης, της πολιτικής, χωρίς βεβαίως να ισχυρίζομαι ότι υπερτονίζεται στο έργο του Πολύζου, αλλά και δίχως να μπορεί να παραλειφθεί, δεδομένης της έκδηλης και εμφανούς ευαισθησίας του να επιλέγει να συγχρωτίζει με στίχους του αισθαντικούς «περιμένοντας να κατεβάσουμε τον νεκρό αδελφό μας/ χαζεύαμε τα επάργυρα αγγελάκια στην κορνίζα του ουρανού», στίχους πεισιθάνατους στο ποίημα «Death by air» από την πρόσφατη συλλογή «Το ταξίδι του Αιμίλιου…»: «διαβάζοντας/ καρκινικές επιγραφές τανάπαλιν/ θα θέλαμε να θυμόμαστε το θάνατο/ ως παρήχηση», ποιητικά αποφθεγματικούς: «η μόνη αλήθεια είναι τα χρώματα που αλλάζουν με το φως κάθε στιγμή», να συνδέει δηλαδή τους δυο άξονες της ανθρώπινης ύπαρξης: έρωτας-θάνατος, ζωή-δράση.

Ένα καταιγιστικό κύμα εκφράσεων με χιουμοριστική/(αυτό)σαρκαστική διάθεση που φτάνει να αποδομήσει τα πάντα: Υπέροχοι πλαστικοί άνθρωποι. Με γεωμετρική διάταξη αντιδράσεων. Πειθήνιοι στις προδιαγραφές τους. Απροβλημάτιστοι σαν τρίγωνα ισοσκελή./Λειτουργούν με μπαταρίες και με ρεύμα πόλεως. Εμφορούνται υπό υγιών αρχών… («Homo Plasticus», από τη συλλογή Επίλογοι και άλλα Κεκραγάρια, εκδ. Εριφύλη, 1999). Από την ίδια συλλογή σημειώνω το ποίημα «αλλάζοντας στάση στον ύπνο»: όνειρα πλάτης/ όνειρα δεξιάς πλευράς/ όνειρα αριστερής πλευράς/ στο ταβάνι πάντα ακοίμητος/ ο γλόμπος της εξουσίας// μιλήστε μου για τον ποιητή Ελύτη/ανέκραξε η κυρία Ιουλίτη.

Μια ευφυής μετάπλαση σε ποίηση και εικόνες απλών λέξεων φράσεων προτάσεων, που ταξινομούνται με ακρίβεια τοπιογράφου, παρελαύνουν μέσα από στις σελίδες των βιβλίων του Β. Π. εξιστορώντας συνήθως ή για την ακρίβεια υπογράφοντας ένα νέο κατάστιχο που φιλοδοξεί να συμπεριλάβει όλες τις επί γης ανθρώπινες και ταυτοχρόνως άυλες πράξεις: με το περιεχόμενο, το χρόνο δράσης ή αφήγησης, το ύφος, τη μορφή, να διακτινώνονται μεταξύ πράξεων των Αποστόλων, στίχους του Σοφοκλή από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ, το έργο Η Νεκρά Θάλασσα του Θεόφιλου, τους ψαλμούς του Δαβίδ, μέχρι «τα λιγνά βυζάκια/ της ξαδελφούλας του της Έφης/ που δε φόραγε στηθόδεσμο».

Βασίλης Πολύζος
Crail, Kingdom of Fife

φθινόπωρο
σ’ αυτό το θολό νησάκι
απέναντι
φάνηκε τον Ιούλιο το πρώτο φάντασμα
ήταν κοπέλα
μας έγνεφε με τα λιγνά της χέρια
είπε ο μπάρμαν
στρώνοντας στο ποτήρι μου
τον αφρό της μπίρας
με ξύλινη σπάτουλα στον τοίχο το πηδάλιο
δείχνει τα οχτώ σημεία του ορίζοντα σ’ αποστρατεία
το εκκρεμές διφορούμενο
χωρίς λόγο ύπαρξης
ο άνεργος μυγοσυλλέκτης στο ταβάνι
κάποτε ταξίδεψα στην Κρήτη
είπε ο μπάρμαν
ήταν άλλη εποχή
ίσως φούξια
ίσως χρυσοπράσινη
στο παράθυρο προς τη μεριά του δρόμου
στοίχειωσε ασάλευτη παρθένα
ογδοντάχρονη plus
ασημένια περμανάντ μεσοπολέμου
χάρτινα χέρια
χάρτινη ράχη
διαβάζει paperback
ουδέν νεώτερον
από το δυτικόν μέτωπον
το χειμώνα έχουμε εδώ μεγάλη μοναξιά
είπε ο μπάρμαν

(από τη συλλογή 12+1 μοναχικά ποιήματα,
Εριφύλη, 2005)»

Ετικέτες: Βασίλης Πολύζος, Γράφουν για τα βιβλία

3 σχόλια:

areti είπε...

"αλλάζοντας στάση στον ύπνο" προκύπτουν ενίοτε όνειρα αυθάδη και μη αναμενόμενα, γοητευτικά επομένως...τέτοιες είναι οι λέξεις του Βασίλη Πολύζου που έχω την τύχη-έστω και διαδικτυακά - να γνωρίζω και που πετυχαίνει αβίαστα το πιο δύσκολο εγχείρημα :να συναρπάζει.

Βασίλη, μπράβο, μπράβο:)
να είσαι καλά!

1 Ιουνίου 2010 8:23 μ.μ.

Apopeiratikos είπε...

Άκρως ενδιαφέρουσα έκδοση 400 περίπου σελίδων με τα πρακτικά του Συμποσίου Ποίησης που είναι βέβαια αξιόλογος πολιτιστικός θεσμός. Και βεβαίως το ίδιο το θέμα του Συμποσίου "Το Μοντέρνο στην Ποίηση" που εξετάζεται με τρόπο σφαιρικό και πολυσχιδή. Το άρθρο του κ.Κρεμμύδα για την ποίηση του Πολύζου διεισδυτικό, με πλήθος αναφορών. Θέλω ακόμη να σημειώσω ιδιαίτερα την προσφορά του κ.Κρεμμύδα ως εκδότη του περιοδικού Μανδραγόρας.
Φίλος Αποπειρατικός

1 Ιουνίου 2010 11:50 μ.μ.

Μηνάς Ταταλίδης είπε...

Παρακολούθσα τις εργασίες του 29ου Συμποσίου και συμφωνώ με τις απόψεις του Κώστα Κρεμμύδα για την ποίηση του Βασίλη Πολύζου.
Τον Φεβρουάριο του 2007 μίλησα για την ποίηση του Βασίλη Πολύζου στη Στοά του Βιβλίου, στην παρουσίαση του βιβλίου του "αναμνήσεις προκάτ άνοιξης" που εκδόθηκε από την Απόπειρα. Μαζί μου μίλησαν για τον ποιητή και η Νίκη Ζορμπά, η Έλενα Κυρίτση, ο Σταύρος Σταυρόπουλος και ο Βασίλης Χατζηιακώβου.
Επιτρέψτε μου να παραθέσω μερικά αποσπάσματα από την ομιλία μου εκείνη:
..............................

"Πρέπει να τονισθεί εδώ ότι η ποιητική γλωσσοπλαστική δράση του ποιητή Βασίλη Πολύζου συνιστά ταυτόχρονα και την «πυρηνική σύντηξη» της ίδιας της γλώσσας. Τοιουτοτρόπως αναγεννάται η γλώσσα από το ίδιο το σώμα της κάθε φορά με διαφορετική φυσιογνωμία αλλά πάντοτε ρωμαλέα και γοητευτική. Ουσιαστικά πρόκειται για διαπλάτυνση των ορίων της σκέψης αυτής καθ’ αυτής. Εξάλλου ο γνωστός γλωσσολόγος και στοχαστής Νόαμ Τσόμσκυ επιβεβαίωσε με επιστημονικές μεθόδους ότι τα όρια της γλώσσας και της σκέψης ταυτίζονται. Με άλλα λόγια φτωχή γλώσσα ίσον φτωχή σκέψη.
………………………………………………………………………
Δεν τυχαίνει συχνά ένα ποιητικό έργο να περιέχει μέσα του και στοιχεία αυτοαναλυτικά χωρίς να προδίδει κατ΄ελάχιστον τη μουσική του, τον εσωτερικό του ρυθμό, την απαράμιλλη ευστοχία και συστοιχία των εννοιών του με την ρέουσα πραγματικότητα. Η ποίηση του Βασίλη Πολύζου συνδιαλέγεται συνάμα και με την ιστορία αλλά όχι κεντρικά. Οι παράμετροι της ιστορίας είναι που έχουν μεγαλύτερη σημασία και όχι τα κομβικά της σημεία.

Εξάλλου στις λεπτομέρειες της καθημερινότητας περιγράφονται πειστικότερα τα σημεία των όποιων ενδείξεων και αποδείξεων για το πνεύμα και τον τόνο μιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου. Παραθέτω ευθύς αμέσως, από τη συλλογή που παρουσιάζεται απόψε στίχους από το ποίημα karaoke club:

ήσυχα που αναπνέει η Κλεοπάτρα
η κλίνη της ευωδιαστός κέδρος του Λιβάνου
τα σεντόνια της κεντημένοι κρίνοι
επιθαλάμια μιξολύδια
ωριμάζουν στη σκοτεινιά της

Ο,τι θα ονομάζαμε προσωπική μυθολογία περνάει αναγκαστικά από τη μεθοδολογία της ενδελεχούς παρατήρησης των γεγονότων, της συγκριτικής τους ανάλυσης και, τέλος, από την κατασκευή ενός συστήματος εικόνων και δράσεων που λειτουργούν αναγωγικά σε σχέση με την βαθύτερη ουσία των εξεταζομένων θεμάτων.

Στον πυρήνα κάθε μύθου ο προσεκτικός ερευνητής θα ανακαλύψει εκείνα ακριβώς τα στοιχεία που συνυπάρχουν και στις μυθολογίες διαφορετικών περιοχών και εποχών. Αυτό είναι το μεγάλο μάθημα από τον Levis Strauss αλλά και τον Sir James George Frazer.

Η ποιητική μυθολογική διάσταση του Βασίλη Πολύζου αντανακλάται όμως εξίσου δημιουργικά και στο σημαντικότατο για τον άνθρωπο πεδίο του ερωτισμού. Η εγκαθίδρυση της συμβολικής τάξης στο επίπεδο των ερωτικών επιθυμιών, ακόμη και αν δεν είχε προκύψει ως εξελικτικός παράγοντας της λιμπιντικής ορμής θα έπρεπε να είχε εφευρεθεί. Κι αυτό γιατί θα έπρεπε να ικανοποιηθεί κάπως ανέξοδα η ταυτότητα έρωτα και θανάτου (όταν ο έρωτας δείχνει το αληθινό του πρόσωπο). Από το ποίημα ραψωδία rap της συλλογής αναμνήσεις προκάτ άνοιξης διαβάζουμε:

μια ραψωδία rap μπορεί ο καθένας
Από το φινιστρίνι του υπογείου ν΄ανεβάσει
Σκουπίζοντας το ταγγισμένο φως με την παλάμη
Θα δει τη λιτανεία των πελμάτων
Θα χαρεί τη σιωπηλή εποποιία των γοφών.
Ίσως περάσει αργότερα κι η Julia Roberts
Ευωδιάζοντας σιτρόν και άγριο γιασεμί.
………………………………………………………………..
Συμπερασματικά θα έλεγα ότι η συλλογή αναμνήσεις προκάτ άνοιξης που παρουσιάζεται απόψε είναι ένα ταξίδι ζωής και θανάτου. Μία σύγχρονη Οδύσσεια όπου διακυβεύονται τα πάντα, οι αξίες και οι παρακαταθήκες του ανθρωπίνου γένους, με στόχο να καταπλεύσουμε κάποτε στην Ιθάκη του πραγματικού ανθρώπου…
………………………………………………………………………..
Μηνάς Ταταλίδης, σκηνοθέτης

2 Ιουνίου 2010 8:05 μ.μ.


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
(από πάνω πρας τα κάτω):

Ο Κώστας Κρεμμύδας στη Στοά του Βιβλίου (28.4.2011)
 στην παρουσίαση του βιβλίου Κρεολή Σελήνη

Ο Βασίλης Πολύζος στο βιβλιοπωλείο Ιανός (27.6.2008)
στην παρουσίαση του βιβλίου
μια δεύτερη  ανάγνωση του ποιητή Κ* και άλλα αμφίδρομα
Ο Μηνάς Ταταλίδης στη Στοά του Βιβλίου (7.2.2007)
στην παρουσίαση του βιβλίου
αναμνήσεις προκάτ άνοιξης